اقتصاد اسلامي
مکتب اقتصادی اسلام بر مفاهیم و بینشهایی تکیه دارد که براساس آنها، اقتصاد اسلامی با مکتبهای دیگر، تفاوت اصولی مییابد. این بینشها را در دیدگاه اسلام، نسبت به هستی، جامعه، تاریخ، مالکیت و ... میتوان یافت. بسیاری از مشکلات اقتصادی و اجتماعی جوامع، از بینشهای نادرست آنها دربارة ثروت، فقر، سود، رفاه، تضاد منافع فرد و جامعه و نگرش آنها دربارة انسان، جامعه، هستی، مالکیت، عدالت و ... سرچشمه میگیرد.
- در درس اول این کتاب با تعریف اقتصاد اسلامی، روش بررسی اقتصاد اسلامی، تعریف اجتهاد و نقش آن در کشف اقتصاد اسلامی آشنا میشویم.
- درس دوم به مبانی عقیدتی اقتصادی، انواع رابطة خداوند با جهان آفرینش و انواع رابطة خداوند با انسانها میپردازد.
- درس سوم، مبانی انسانشناسی و جامعهشناسی در اقتصاد اسلامی را بیان میکند.
- در درس چهارم با تعریف مالکیت و گونههای آن، ادله و حکمت پذیرش مالکیت خصوصی در اسلام و نیز اسباب ابتدایی و انتقالی مالکیت خصوصی آشنا میشویم.
- درس پنجم دربارة اسباب ارادی انتقال مالکیت، حدود مالکیت خصوصی و حدود شرعی است.
- درس ششم به تعریف تولید، اهمیت تلاش و فعالیت اقتصادی در اسلام، انگیزة تولید در اسلام و طرز رفتار تولید کننده مسلمان با نیروی کار میپردازد.
- در درس هفتم به فعالیتهای اقتصادی حرام، غش در معامله، احتکار، فعالیت اقتصادی مستحب و محدودیتهای نظام تولید در اسلام پرداختهایم.
- درس هشتم دربارة توزیع در اقتصاد اسلامی، مبانی حقوقی توزیع ثروت در اسلام و نقش ارث در نظام توزیع است.
- درس نهم به دیدگاه اسلام دربارة مالکیت زمینهای صلح، شروط اختصاص یافتن زمین به اشخاص و نیز، دیدگاه اسلام دربارة مالکیت معدنها پرداخته است.
- درس دهم، روشهای پرداختن به عوامل تولید، توزیع کارکردی، عوامل تعیینکنندة نرخ پاداش و توزیع مجدد درآمد در اسلام را بررسی میکند.
- درس یازدهم دربارة انگیزة مصرف در اسلام، تعریف نیازمند واقعی، مصارف واجب و مستحب از دیدگاه اسلام است.
- درس دوازدهم هم با طرح مطالبی چون مصارف حرام از دیدگاه اسلام، حکم استفاده از ظروف طلا و نقره و زیورآلات طلا و نیز دیدگاه اسلام دربارة اعیان نجس پایانبخش بحث اقتصاد اسلامی در این کتاب است.