فرق و مذاهب اسلامي
علم فرق و مذاهب علمی است که به شیوه توصیفی و تاریخی درباره مذاهب اسلامی بحث می کند و به معرفی آن ها می پردازد. این علم یکی از دانش های دیرپای اسلامی است که از همان سده های نخستین اسلامی پا گرفته و هم چنان مورد توجه اندیشمندان اسلامی است. یکی از عوامل پویایی و پایندگی این علم پیوند نزدیک آن با حیات دینی و فرهنگی جامعه اسلامی است. از آن جا که هر نقد و نظر عالمانه، پیشاپیش نیازمند شناخت درست آراء و مقایسه دقیق میان آن هاست. علم فرق و مذاهب اگر به درستی آموخته شود، می تواند ما را در شناخت دیدگاه های مختلف اععتقادی بینش و بصیرت بخشد. و مهم تر این که علم مذاهب حتی در فهم بخش هایی از متون دینی نیز ما را یاری می رساند؛ گاه ابهام های موجود در روایات اسلامی را می زداید و گاه بر وضوح مفاهیم می افزاید. در روایات که گاه از فرقه های مختلف نام برده شده و اصولا اهل بیت در بیان معارف حقه، معمولا ناظر به آرای مخالفان بوده اند و مرز حقایق دینی را از عقاید بشری جدا کرده اند.
کتاب درآمدی بر فرق و مذاهب در 12 درس به موضوعات زیر پرداخته است:
- درس اول: کلیات، تعریف این علم، پیشینه تاریخی و علل پیدایش فرقه های اسلامی
- درس دوم: عقاید مشترک و فرقه های خوارج.
- درس سوم: مرجئه و مرجئه کلامی.
- درس چهارم: قدریه (مفوضه)، جبریه و جهمیه.
- درس پنجم: دوره های شیعه.
- درس ششم: امامیه، اصول دین و متکلمان امامیه.
- درس هفتم: زیدیه و فرقه های زیدیه.
- درس هشتم: اسماعیلیه، فاطمیان، سرگذشت نزاریه، قرامطه.
- درس نهم: تاریخچه، روش کلامی و عقاید معتزلیه.
- درس دهم: اهل حدیث، اشاعره، آرای اشعری و تحولات اشاعره
- درس یازدهم: ماتریدیه، وهابیت، اصطلاح سلفیه
- درس دوازدهم: شیخیه، عقاید و فرقه های شیخیه، بابیه و بهائیه